Wsparcie prawne pracownika

​

​

​

Jawność wynagrodzeń

Jawność wynagrodzeń to polityka, która ma na celu zwiększenie przejrzystości w firmach dotyczącej wysokości płac i ich składników, a zwłaszcza eliminowanie nierówności płacowych, szczególnie między kobietami a mężczyznami.

Jawność wynagrodzeń zostaje wdrożona w Polsce na podstawie Dyrektywy UE o jawności wynagrodzeń. 

 

Wartości fundamentalne dyrektywy

Przejrzystość

informacje o wynagrodzeniach na konkretnych stanowiskach będą udostępniane, co pozwoli na porównanie płac i wyższą świadomość kandydatów i pracowników;

 

Eliminacja nierówności

celem pozostaje zmniejszenie dysproporcji płacowych, zwłaszcza pomiędzy kobietami a mężczyznami;

 

Równe wynagrodzenie za równą pracę

pracodawcy mają obowiązek zapewnić równe wynagrodzenie za tę samą lub równoważną pracę;

 

Informacje o wynagrodzeniach

pracodawcy będą zobowiązani do informowania o wysokości wynagrodzeń, tzw. widełkach płacowych w ogłoszeniach o pracę, a pracownicy będą mieli prawo do informacji o średnim poziomie płac w firmie.

 

Polska ma obowiązek wdrożenia unijnej dyrektywy o jawności wynagrodzeń do 7 czerwca 2026 roku. W dniu 9 maja 2025 roku Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy, która wprowadza obowiązek jawności wynagrodzeń na etapie rekrutacji. Zmiany te mają na celu nie tylko zwiększenie przejrzystości wynagrodzeń, ale także redukcję nierówności płacowych na rynku pracy, w tym pomiędzy kobietami a mężczyznami.

Ustawa z 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy do art. 183c kodeksu pracy (dalej kp) dodaje art. 183ca, zgodnie z którym pracodawca ma obowiązek udzielenia osobie ubiegającej się o stanowisko informacji o wynagrodzeniu (jego początkowej wysokości lub przedziale). Wynagrodzenie ma być opierte na neutralnych i obiektywnych kryteriach, zwłaszcza pod względem płci. Ponadto, jeśli pracodawca objęty jest układem zbiorowym pracy lub obowiązuje u niego regulamin wynagradzania pracy, musi poinformować kandydata o postanowieniach takich dokumentów. Nadto pojęcie „wynagrodzenie” jest stosowane w ujęciu szerokim. Zgodnie z art. 183c § 2 kp „obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna”.

Aby zapewnić przejrzystość negocjacji, pracodawca zobowiązany jest z właściwym wyprzedzeniem udzielić powyższych wiadomości w formie papierowej lub elektronicznej. Mogą być one przekazane: w ofercie pracy, przed rozmową kwalifikacyjną lub przed nawiązaniem stosunku pracy. Ponadto, zarówno ogłoszenie o naborze, jak i nazwy oferowanych stanowisk mają być neutralne płciowo, zaś sam proces rekrutacyjny ma przebiegać zgodnie z zasadą niedyskryminacji. Co więcej, zmianie ma ulec art. 221 § 1 pkt 6 kp, dotyczący możliwości żądania od kandydata określonych danych osobowych. Z przepisu zostały wyłączone informacje dotyczące wysokości jego wynagrodzenia, zarówno na obecnym stanowisku pracy, jak i poprzednich.

 

 

Zmiany wprowadzające jawność wynagrodzeń

• Obowiązek wskazywania wysokości lub przedziału wynagrodzeń tzw. widełek płacowych już na etapie rekrutacji na stanowisko;

  Ogłoszenia o pracę będą zawierać informację o możliwym przedziale wynagrodzenia

• Prawo do informacji o wynagrodzeniach;

  Pracownicy będą mieli prawo do informacji o średnim poziomie wynagrodzenia na swoim stanowisku, z podziałem na płeć, pracodawca będzie zobowiązany do udzielenia odpowiedzi w terminie 14 dni;

• Zwiększona przejrzystość;

  Będzie większa świadomość płac i ich struktury w firmie;

• Zmniejszenie nierówności płacowych;

  Wdrożenie jawności wynagrodzeń ma przyczynić się do zmniejszenia różnic w wynagrodzeniach na równorzędnych stanowiskach a także zmniejszenia różnic w wynagrodzeniach między kobietami a mężczyznami. 

 

Jawność wynagrodzeń oznacza dla pracowników

większą kontrolę nad swoją sytuacją finansową i możliwość lepszego negocjowania swojego wynagrodzenia;

możliwość porównania swojego wynagrodzenia z wynagrodzeniami innych pracowników na podobnych stanowiskach;

pracownik nie będzie tracił czasu na proces rekrutacyjny z pracodawcą, który oferuje wynagrodzenie poniżej poziomu, który go interesuje;

mniej prawdopodobna będzie dyskryminacja płacowa w zakładzie pracy.

​

Jawność wynagrodzeń dla pracodawców będzie stanowić podstawę do wprowadzenia nowego systemu wynagrodzeń

pracodawcy będą musieli stworzyć przejrzysty i sprawiedliwy system wynagradzania;

dostosować się do nowych regulacji prawnych;

uniknąć potencjalnych sporów związanych z dyskryminacją płacową.

​